Straumkrise og bedriftsøkonomi

Vi er sannsynlegvis bortskjemde, men når vi først er vande med at der kjem lys i pæra når ein slår på brytaren, er det vanskeleg å forsone seg med tanken på at det ikkje skal være ei sjølvfølge lenger. Einkvan har ansvaret. Kven denne "einkvan" er, er ikkje så lett å få tak på. Tidlegare kunne ein rope på det offentlege, men etter at elforsyninga vart underlagt same reglar som anna næringsverksemd, er der ingen i andre enden lenger. Det vi før såg på som eit gode vi hadde rett på, til liks med helsevesen, skulegang, vatn i springen og post i postkassa, er no underlagt strenge bedriftsøkonomiske vurderingar. Dette utsnittet frå dagens leiar i Dagens Næringsliv skulle illustrere tankemåten:

"Vårt råd til staten er det samme når det gjelder overføringskabel som gasskraft uten CO2-utslipp: Vent til det er lønnsomt. Og hvis kabelen er lønnsom, er det ingen grunn til at staten heller skal legge pengene i Statoil/Shells gasskraftverk enn i den."

HEILE LEIAREN

Tanken er altså at ein ikkje skal gjere noko med straumforsyninga før krisa har framprovosert så høge straumprisar at prosjektet isolert sett vert lønsomt. Basta. Dei fleste veit at det å bygge kraftliner eller gasskraftverk tek tid, men dei menneskelege og økonomiske konsekvensane dette vil ha, tel ikkje i denne rekneskapen. Kan hende vil enkelte sjå på det som eit skræmande scenario dersom same tenkemåten skal gjennomsyre all forvaltning og samfunnsplanlegging.